Informacje ogólne

Niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa działanie lub zaniechanie jest formalnie nazywane „naruszeniem prawa".

Prawo chroni Pana/Panią, w przypadku zgłoszenia uzasadnionego podejrzenia dotyczące zaistniałego lub potencjalnego naruszenia prawa, wskazanego w ustawie z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. poz. 928), zwanej dalej u.o.s., do którego doszło lub prawdopodobnie dojdzie w miejscu pracy, w którym w szczególności:

• obecnie lub poprzednio Pan/Pani pracował/-a,
• uczestniczył/-a w procesie rekrutacji lub innych negocjacjach poprzedzających zawarcie umowy.

Prawo chroni także przed działaniami odwetowymi np. zwolnieniem lub ukaraniem.

Zgłoszenia zewnętrzne chronione

Zgłoszenie zewnętrzne to zgłoszenie o naruszeniu prawa skierowane do organu publicznego (instytucji zewnętrznej), który nie jest częścią struktury organizacyjnej jednostki, z którą sygnalista jest powiązany na podstawie stosunku pracy/służby lub innym stosunkiem prawnym stanowiącym podstawę świadczenia pracy/służby, w ramach którego uzyskał informację o naruszeniu prawa.

Zgłoszenie jest chronione, jeżeli dotyczy naruszenia prawa z obszarów wymienionych w art. 3 ust. 1 u.o.s.[1]

Zgłoszenia zewnętrznego powinno się dokonać do organu właściwego do podjęcia działań następczych czyli właściwego do zajęcia się sprawą w danym obszarze np. przez wszczęcie czynności sprawdzających, kontroli. 

W przypadku, gdy ma Pan/Pani problem z ustaleniem organu właściwego do rozpatrzenia sprawy, można zgłoszenie wysłać do Rzecznika Praw Obywatelskich, a on przyjmie zgłoszenie, dokona jego wstępnej weryfikacji, a następnie przekaże do organu właściwego do podjęcia działań następczych, chyba że zgłoszenie dotyczy naruszenia prawa w dziedzinie konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela, występujących w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązanej z innymi obszarami wymienionymi w art. 3 ust. 1 u.o.s. i żaden inny organ nie jest właściwy do podjęcia działań następczych.

Naczelnik Lubuskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gorzowie Wlkp. jest właściwy do podjęcia działań następczych, jeżeli sygnalista dokona zgłoszenia naruszenia prawa, które uzyskał w kontekście związanym ze swoja pracą, w obszarach dotyczących np.:

1. ustalania, określania, poboru podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów;
2. poboru należności celnych oraz innych opłat, związanych z przywozem i wywozem towarów;
3. wykonywania zadań wierzyciela należności pieniężnych;
4. wykonywania egzekucji administracyjnej należności pieniężnych oraz wykonywania zabezpieczenia należności pieniężnych;
5. rozpoznawania, wykrywania i zwalczania przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, zapobiegania tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym w Kodeksie karnym skarbowym;
6. rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw określonych w ustawie z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2023 r. poz. 120 i 295), zapobiegania tym przestępstwom oraz ściganie ich sprawców;
7. współdziałania z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej przy realizacji zawieranych przez niego z podatnikami umów o współdziałanie w zakresie podatków pozostających we właściwości Krajowej Administracji Skarbowej.

Kto jest chronionym sygnalistą

Ustawa definiuje „sygnalistę" jako osobę fizyczną, która zgłasza informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą, w tym jest to:

1. pracownik;
2. pracownik tymczasowy;
3. osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
4. przedsiębiorca;
5. prokurent;
6. akcjonariusz lub wspólnik;
7. członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
8. osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
9. stażysta;
10. wolontariusz;
11. praktykant;
12. funkcjonariusz w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2023 r. poz. 1280, 1429 i 1834);
13. żołnierz w rozumieniu art. 2 pkt 39 ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2024 r. poz. 248).

Zgodnie z ustawą sygnalistą jest również osoba fizyczna, która dokonuje zgłoszenia o naruszeniu prawa, w przypadku gdy informacje o tym naruszeniu uzyskała w kontekście związanym z pracą, przed nawiązaniem stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług, pełnienia funkcji, pełnienia służby, także po jego ustaniu.

Zgłoszenia anonimowe

Jeżeli dokona Pan/Pani zgłoszenia anonimowego, czyli niezawierającego imienia i nazwiska oraz adresu do kontaktu, z uwagi na ograniczoną zdolność do zbadania przez nas takiej sprawy oraz ograniczoną możliwość zapewnienia Panu/Pani skutecznej ochrony, nie będziemy się nią zajmować w tym trybie.

Nie będzie Panu/Pani przysługiwał status sygnalisty.

Jak dokonać zgłoszenia

Będziemy przyjmować zgłoszenia zewnętrzne dokonane wyłącznie pisemnie.

Zgłoszenie należy przesłać na adres:

Naczelnik Lubuskiego Urzedu Urzędu Celno-Skarbowego w Gorzowie Wlkp.

Zespół ds. Zgłoszeń Zewnętrznych

ul. Kazimierze Wielkiego 65

66-400 Gorzów Wlkp.

Brak zastrzeżenia na kopercie, że zgłasza Pan/Pani „Zgłoszenie zewnętrzne naruszenia prawa", może spowodować, że nie zagwarantuje sobie Pan/Pani ochrony poufności swoich danych.

Ważne jest, aby zgłoszenia zawierało jak najwięcej informacji potrzebnych do podjęcia działań w celu przeciwdziałania naruszeniu prawa będącemu przedmiotem zgłoszenia.

Przepisy nie określają, co powinno się ująć w zgłoszeniu naruszenia prawa, ale prosimy o rozważenie przekazania, co najmniej, następujących szczegółów:

1. wyraźne określenie, że dokonuje Pan/Pani zgłoszenia zewnętrznego zgodnie z ustawą o ochronie sygnalistów;
2. imię i nazwisko osoby zgłaszającej, stanowisko, miejsce pracy oraz Pana/Pani adres korespondencyjny (brak podania danych do kontaktu korespondencyjnego spowoduje, że nie potwierdzimy przyjęcia zgłoszenia oraz nie przekażemy informacji zwrotnej oraz informacji o ostatecznym wyniku postępowań wyjaśniających wszczętych na skutek Pana/Pani zgłoszenia);
3. datę zarzucanego naruszenia prawa (jeżeli jest znana) lub datę rozpoczęcia lub wykrycia domniemanego naruszenia prawa;
4. czy zarzucane naruszenie trwa nadal;
5. czy zarzucane naruszenie zostało już ujawnione, a jeśli tak, to komu, kiedy i jakie działania podjęto;
6. informacje dotyczące domniemanego naruszenia prawa (co się wydarzy lub wydarzyło i w jaki sposób) oraz wszelkie informacje uzupełniające;
7. imię i nazwisko osoby/osób zaangażowanej/ych w zarzucane naruszenie prawa;
8. wszelkie inne istotne informacje.

Korespondencję będziemy prowadzić w postaci papierowej na wskazany przez Pana/Panią adres korespondencyjny, aby w najlepszy sposób zapewnić Panu/Pani poufność.

Warunki objęcia sygnalisty ochroną

Jest Pan/Pani chroniony/-a od momentu zgłoszenia, bez ograniczenia czasowego, pod warunkiem, że:

1. dokonał Pan/Pani zgłoszenia naruszenia prawa objętego ustawą o ochronie sygnalistów;
2. działał/-a Pan/Pani w dobrej wierze, czyli w uzasadnionym przekonaniu, że przekazywane informacje są prawdziwe w momencie ich zgłaszania i że stanowią informację o naruszeniu prawa.

Zaświadczenie

Po spełnieniu warunków objęcia ochroną jest Pan/Pani chroniony/-a niezależnie od tego, czy wystąpi z żądaniem wydania zaświadczenia o podleganiu ochronie przed działaniami odwetowymi.

Na Pana/Pani żądanie, nie później niż w terminie miesiąca od dnia otrzymania żądania, wydamy zaświadczenie, w którym potwierdzimy, że podlega Pan/Pani ochronie przed działaniami odwetowymi (określonymi w przepisach rozdziału 2 u.o.s.).

W celu otrzymania zaświadczenia prosimy złożyć pisemny wniosek na nasz adres z dopiskiem na kopercie: „Zgłoszenie zewnętrzne naruszenia prawa – do rąk własnych upoważnionemu". Prosimy również o wskazaniem adresu do kontaktu, na  który mamy przesłać zaświadczenie.

Możliwy jest również odbiór osobisty zaświadczenia u osoby upoważnionej, po wcześniejszym umówieniu.

Decyzja o ujawnieniu faktu dokonania zgłoszenia zewnętrznego, posiadaniu zaświadczenia i korzystaniu z ochrony należy tylko do Pana/Pani, ponieważ nie ma takiego obowiązku.

W przypadku, gdy nie przysługuje Panu/Pani ochrona na podstawie u.o.s., na podstawie art. 219 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r., poz. 572) wydamy postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia o podleganiu ochronie przed działaniami odwetowymi. Na postanowienie służy zażalenie.

Jak zostanie rozpatrzone Twoje zgłoszenie

1. Upoważnieni do podjęcia działań następczych

Pana/Pani zgłoszeniem zajmie się Zespół ds. Zgłoszeń Zewnętrznych, składających się z upoważnionych do przyjmowania zgłoszeń i podejmowania działań następczych pracowników/funkcjonariuszy.

Zespół ds. Zgłoszeń Zewnętrznych będzie chronił Pana/Pani dane, chyba, że wyrazi Pan/Pani zgodę na ich udostępnienie.

Dane zostaną jednak ujawnione, w przypadku gdy ujawnienie będzie koniecznym i proporcjonalnym obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa w związku z postępowaniami wyjaśniającymi prowadzonymi przez organy publiczne lub postępowaniami przygotowawczymi lub sądowymi prowadzonymi przez sądy, w tym w celu zagwarantowania prawa do obrony przysługującego osobie, której dotyczy zgłoszenie.

Wcześniej jednak zostanie Pan/Pani powiadomiona/-y o powodach ujawnienia danych osobowych, chyba że takie powiadomienie mogłoby zagrozić postępowaniu wyjaśniającemu lub postępowaniu przygotowawczemu, lub sądowemu.

2. Wstępna weryfikacja zgłoszenia zewnętrznego

Po otrzymaniu Pana/Pani zgłoszenia zewnętrznego dokonamy jego wstępnej weryfikacji, czyli ustalimy:

• czy zgłoszenie dotyczy naruszenia prawa, w obszarach wymienionych w art. 3 ust. 1 u.o.s.;
• czy jesteśmy organem publicznym właściwym do podjęcia działań następczych;
• jeżeli nie jesteśmy organem publicznym właściwym do podjęcia działań następczych, ustalimy organ właściwy i przekażemy mu Pana/Pani zgłoszenie niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia dokonania przez Pana/Panią zgłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach, nie później niż w terminie 30 dni, chyba, że uznamy, że Pana/Pani zgłoszenie nie zawiera informacji o naruszeniu prawa zgodnie z u.o.s. Poinformujemy Pana/Panią zarówno o przekazaniu zgłoszenia lub o odstąpieniu przekazania zgłoszenia do organu właściwego.

3. Spór o właściwość do podjęcia działań następczych

Może się zdarzyć, że uznamy się za organ niewłaściwy do podjęcia działań następczych i przekażemy Pana/Pani zgłoszenie do organu właściwego, ale on uzna, że jednak właściwi jesteśmy my. W takim przypadku będziemy mieli do czynienia ze sporem o właściwość pomiędzy organami publicznymi.

W przypadku, gdy na podstawie innych przepisów niż ustawa o ochronie sygnalistów, nie będzie możliwe ustalenie organu właściwego do rozstrzygnięcia sporu o właściwość pomiędzy nami, w zakresie rozpatrzenia Pana/Pani zgłoszenia lub podjęcia działań następczych, zastosowanie będą miały przepisy art. 22 i art. 23 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r., poz. 572).

Dla przykładu, jeżeli spór dotyczyłby tego, który z urzędów skarbowych województwa lubuskiego jest właściwy do rozpatrzenia Pana/Pani zgłoszenia i podjęcia działań następczych, to w tym przypadku spór ten rozstrzygnie Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze.

Jeżeli będzie chciał/-a Pan/-i zapoznać się z art. 22 i 23 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r., poz. 572), żeby ustalić kto w Pana/Pani sytuacji będzie rozstrzygał spór o właściwość, musi Pani wiedzieć, że jesteśmy organem publicznym administracji rządowej niezespolonej.

4. Potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia

Po otrzymaniu zgłoszenia zewnętrznego, w ciągu 7 dni od dnia jego otrzymania, potwierdzimy otrzymanie zgłoszenia, chyba że:

• nie wskaże nam Pan/Pani wyraźnie adresu do kontaktu w sprawie zgłoszenia (nie będziemy poszukiwać Pana/Pani adresu do kontaktu w posiadanych bazach, ponieważ nawet jeżeli posiadamy Pana/Pani adres, to nie do celów u.o.s.);
• nie życzy sobie Pan/Pani potwierdzenia;
• sami uznamy, że potwierdzenie zagroziłoby ochronie poufności Pana/Pani tożsamości.

5. Podjęcie działań następczych

Działania następcze są to podjęte przez nas działania w celu oceny prawdziwości informacji zawartych w zgłoszeniu oraz w celu przeciwdziałania naruszeniu prawa będącemu przedmiotem zgłoszenia, w szczególności przez:

• postępowanie wyjaśniające;
• wszczęcie audytu;
• wszczęcie kontroli;
• wszczęcie postępowania administracyjnego;
• złożenie do prokuratury zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa;
• podjęcie działań w celu odzyskania środków finansowych;
• zamknięcie procedury rozpatrywania zgłoszenia w przypadku, gdy naruszenie prawa nie znajduje potwierdzenia lub gdy zgłoszenie nie dotyczy naruszenia prawa lub, jeśli Pana/Pani zgłoszenie dotyczy sprawy, która była już wcześniej zgłoszona przez Pana/Panią lub innego sygnalistę i nie zawiera żadnych istotnych nowych informacji o naruszeniach prawa w porównaniu z poprzednim zgłoszeniem. Poinformujemy Pana/Panią o tym fakcie. Jeśli pomimo tego zdecyduje się Pan/Pani dokonać kolejnego zgłoszenia, mamy prawo pozostawić je bez rozpoznania i nie poinformujemy o tym.

Podstawą naszego działania będzie przede wszystkim ustawa z 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 615 z późn. zm.), która określa m.in. zadania KAS.

W trakcie realizacji zadań będziemy ponadto stosować przepisy właściwe do oceny danego stanu faktycznego oraz przepisy proceduralne, takie jak np.: ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 z późn. zm.) oraz  ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r., poz. 572).

6. Tryb pozyskiwania dodatkowych informacji

W przypadku, gdy w trakcie działań następczych okaże się, że potrzebujemy od Pana/Pani wyjaśnień oraz dodatkowych informacji, jakie mogą być w Pana/Pani posiadaniu, zwrócimy się o nie na podany przez Pana/Panią adres.

Może się Pan/Pani sprzeciwić przesłaniu żądnych przez nas wyjaśnień i dodatkowych informacji.

Musi Pan/Pani wiedzieć, że w toku podjętych działań następczych może się zdarzyć, że zostanie Pan/Pani wezwany/-a na przesłuchanie w charakterze świadka. Nie oznacza to jednak, że Pana/Pani dane zostały ujawnione.

Naczelnik Lubuskiego Urzędu Celno-Skarbowego, działając organ Krajowej Administracji Skarbowej, w toku podejmowanych działań ma prawo przesłuchiwać lub wzywać na przesłuchanie świadków. Osoby dokonujące tej czynności z upoważnienia organu Krajowej Administracji Skarbowej nie będą wiedzieć, że dokonał Pan/Pani zgłoszenia chronionego. Pana/Pani dane osobowe jako sygnalisty nadal będą chronione.

7. Współpraca z Unią Europejską

Mamy obowiązek przekazać bez zbędnej zwłoki właściwym instytucjom, organom lub jednostkom organizacyjnym Unii Europejskiej informacje zawarte w Pana/Pani  zgłoszeniu zewnętrznym w celu prowadzenia działań następczych w trybie stosowanym przez takie instytucje, organy lub jednostki, jeżeli przewidują to przepisy odrębne.

8. Informacja zwrotna

Zgłoszenie zawierające Pana/Pani dane oraz adres do kontaktu uprawnia do uzyskania informacji o:

• planowanych lub podjętych działaniach następczych i powodach takich działań, a także o ostatecznym wyniku postępowań wyjaśniających wszczętych na skutek Pana/Pani zgłoszenia;
• ostatecznym wyniku postępowań wyjaśniających wszczętych na skutek Pana/Pani zgłoszenia;
• niepotwierdzeniu na podstawie Pana/Pani zgłoszenia oraz zebranego materiału, że do naruszenia prawa doszło.

Przekażemy Panu/Pani informację zwrotną na temat zgłoszonego naruszenia prawa w terminie nieprzekraczającym 3 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia.

W uzasadnionych przypadkach termin ten będzie dłuższy i nie przekroczy 6 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia, ale poinformujemy Pana/Panią o tym, w terminie nieprzekraczającym 3 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego.

Zakaz działań odwetowych i środki ochrony

1. Działania odwetowe po dokonaniu zgłoszenia zewnętrznego

Artykuł 12 ustawy zabrania pracodawcy, jeżeli  Pana/Pani praca była, jest lub ma być świadczona na podstawie stosunku pracy, podejmowania działań odwetowych lub nawet próby lub groźby takich działań za dokonanie zgłoszenia naruszenia prawa.

Działania, które mogą Panu/Pani wyrządzić nieuzasadnioną szkodę obejmują:

1. odmowę nawiązania stosunku pracy;
2. wypowiedzenie lub rozwiązanie bez wypowiedzenia stosunku pracy;
3. niezawarcie umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas nieokreślony po rozwiązaniu umowy o pracę na okres próbny, niezawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony lub niezawarcie umowy o pracę na czas nieokreślony po rozwiązaniu umowy o pracę na czas określony – w przypadku gdy sygnalista miał uzasadnione oczekiwanie, że zostanie z nim zawarta taka umowa;
4. obniżenie wysokości wynagrodzenia za pracę;
5. wstrzymanie awansu albo pominięcie przy awansowaniu;
6. pominięcie przy przyznawaniu innych niż wynagrodzenie świadczeń związanych z pracą lub obniżeniu wysokości tych świadczeń;
7. przeniesienie na niższe stanowisko pracy;
8. zawieszenie w wykonywaniu obowiązków pracowniczych lub służbowych;
9. przekazanie innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków sygnalisty;
10. niekorzystną zmianę miejsca wykonywania pracy lub rozkładu czasu pracy;
11. negatywną ocenę wyników pracy lub negatywną opinię o pracy;
12. nałożenie lub zastosowanie środka dyscyplinarnego, w tym kary finansowej, lub środka o podobnym charakterze;
13. przymus, zastraszanie lub wykluczenie;
14. mobbing;
15. dyskryminację;
16. niekorzystne lub niesprawiedliwe traktowanie;
17. wstrzymanie udziału lub pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe;
18. nieuzasadnione skierowanie na badania lekarskie, w tym badania psychiatryczne, chyba że przepisy odrębne przewidują możliwość skierowania pracownika na takie badania;
19. działanie zmierzające do utrudnienia znalezienia w przyszłości pracy w danym sektorze lub w danej branży na podstawie nieformalnego lub formalnego porozumienia sektorowego lub branżowego;
20. spowodowanie straty finansowej, w tym gospodarczej, lub utraty dochodu;
21. wyrządzenie innej szkody niematerialnej, w tym naruszenie dóbr osobistych, w szczególności dobrego imienia sygnalisty.

Jeżeli praca lub usługi były, są lub mają być świadczone na podstawie innego niż stosunek pracy stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji, lub pełnienia służby, również obejmuje Pana/Panią ochrona przed działaniami odwetowymi, o ile charakter świadczonej pracy lub usług lub pełnionej funkcji, lub pełnionej służby nie wyklucza zastosowania wobec Pana/Pani takiego działania.

Jeżeli praca lub usługi były, są lub mają być świadczone na podstawie innego niż stosunek pracy stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji, lub pełnienia służby, dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy działań odwetowych ani próby lub groźby zastosowania działań odwetowych, obejmujących w szczególności:

• wypowiedzenie umowy, której stroną jest sygnalista, w szczególności dotyczącej sprzedaży lub dostawy towarów lub świadczenia usług, odstąpienie od takiej umowy lub rozwiązanie jej bez wypowiedzenia;
• nałożenie obowiązku lub odmowę przyznania, ograniczenie lub odebranie uprawnienia, w szczególności koncesji, zezwolenia lub ulgi.

2. Odszkodowanie

Jeżeli poniesie Pan/Pani karę w związku ze zgłoszeniem naruszenia prawa ma Pan/Pani prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane do celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, lub prawo do zadośćuczynienia.

Dokonanie zgłoszenia nie może stanowić podstawy odpowiedzialności, w tym:

• odpowiedzialności dyscyplinarnej;
• odpowiedzialności za szkodę z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, ochrony danych osobowych oraz obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa.

Jednak jedynie pod warunkiem że miał Pan/Pani uzasadnione podstawy sądzić, że przedmiot zgłoszenia jest prawdziwy w momencie dokonywania zgłoszenia i że stanowi informację o naruszeniu prawa.

Działania odwetowe to wszelkie działania zmierzające do pogorszenia statusu sygnalisty w związku z dokonaniem zgłoszenia. Musi wystąpić związek między Pana/Pani zgłoszeniem, a działaniem odwetowym. W tej sytuacji będzie Pan/Pani mógł/mogła wystąpić z roszczeniem o zadośćuczynienie lub odszkodowanie do sądu powszechnego.

Jeżeli natomiast świadomie posłuży się Pan/Pani nieprawdziwymi informacjami, to osoba, która poniosła z tego tytułu szkodę, będzie miała prawo dochodzić od Pana/Pani odszkodowania lub zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych.

3. Odpowiedzialność karna

Czyn polegający na uniemożliwianiu lub istotnym utrudnianiu dokonania zgłoszenia naruszenia prawa jest przestępstwem podlegającym:

• grzywnie,
• karze ograniczenia wolności,
• karze pozbawienia wolności do roku.

Przestępstwami zagrożonymi karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności są także:

• działania odwetowe wobec sygnalisty, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej z sygnalistą;
• ujawnienie tożsamości sygnalisty, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej z sygnalistą.

4. Postępowanie karne przeciwko sygnaliście

Przestępstwami zagrożonymi karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 jest świadome dokonanie niezgodnego z prawdą zgłoszenia naruszenia prawa.

Dokonując zgłoszenia naruszenia prawa musi mieć Pan/Pani uzasadnione podstawy sądzić, że informacja o naruszeniu prawa, którą nam przekażesz, jest prawdziwa.

Więcej informacji

1. Zasadach poufności mające zastosowanie do zgłoszeń zewnętrznych

W celu zapewnienia Panu/Pani ochrony poufności przede wszystkim przygotowaliśmy niniejszą procedurę zgłoszeń zewnętrznych, aby nie miał Pan/Pani wątpliwości, w jaki sposób dokonać zgłoszenia, przez wskazany przez nas bezpieczny kanał komunikacji, czyli pisemnie na wskazany przez nas adres, w oznaczonej kopercie.

Po uzyskaniu zgłoszenia Pana/Pani dane osobowe będziemy przetwarzać zgodnie z zasadami ochrony danych osobowych, o których mowa w art. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1) – zwanego dalej w skrócie RODO w szczególności zgodnie z zasadą minimalizacji (art. 5 ust. 1 lit. c RODO), w zakresie niezbędnym do weryfikacji zgłoszenia i podjęcia ewentualnych działań następczych.

Środkami zapewniającymi poufność Pana/Pani danych osobowych są w szczególności środki organizacyjne i techniczne, o których mowa w art. 32 RODO, zapewniające ochronę danych sygnalisty, osoby, której dotyczy zgłoszenie, osoby trzeciej wskazanej w zgłoszeniu, w oparciu o Polityką Ochrony Danych Osobowych Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze.

Dostęp do danych osobowych zwartych w zgłoszeniu, o ile nie zostaną ujawnione za Pana/Pani wyraźną zgodą, następuje wyłącznie osobom pisemnie upoważnionym do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych i podejmowania działań następczych. Osoby te zostały także zobowiązane do zachowania tajemnicy informacji i danych osobowych, które uzyskały w ramach przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń zewnętrznych lub podejmowania działań następczych, także po ustaniu stosunku pracy.

Informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa mogą być wykorzystywane wyłącznie w celu podjęcia działań następczych.

Klauzule informacyjne dla sygnalisty, dla osoby, której dotyczy zgłoszenie oraz dla osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenie lub dla osoby powiązanej z sygnalistą opublikowane są na stronie Biuletynu informacji Publicznej Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze pod adresem: https://www.lubuskie.kas.gov.pl/izba-administracji-skarbowej-w-zielonej-gorze/kontakt/inspektor-ochrony-danych.

Pana/Pani dane osobowe są poufne i mogą być ujawnione wyłącznie podmiotom/osobom uprawnionym do ich przetwarzania na podstawie przepisów prawa.

Pana/Pani dane będą udostępniane odrębnym administratorom tj. właściwym organom, w przypadku podejmowania działań następczych i prowadzenia postępowań.

Pana/Pani dane osobowe mogą zostać ujawnione osobom, których dotyczy zgłoszenie lub osobom trzecim wskazanym w zgłoszeniu, jeżeli wyrazi Pan/Pani na to wyraźną zgodę lub nie spełnia Pan/Pani wymogów określonych w art. 6 ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r, o ochronie sygnalistów (Dz. U. Poz. 928).

Ujawnienie będzie się wiązać przede wszystkim z obowiązkiem spełnienia, w stosunku do osób, którym ujawniono Pana/Pani osobowe obowiązku informacyjnego wynikającego z art. 14 RODO, w ramach którego podaje się źródło pochodzenia danych.

Zobowiązani jesteśmy również zapewnić realizację prawa osób, których dane są przetwarzane w ramach obsługi zgłoszeń zewnętrznych, wskazanych w treści klauzuli informacyjnej kierowanej do sygnalisty, tj. osób których dotyczy zgłoszenie oraz osób trzecich wskazanych w zgłoszeniu.

Realizacja niektórych praw osób, których dane dotyczą, następuje z ograniczeniami, o których mowa w art. 8 ust. 5 i 6 ustawy o ochronie sygnalistów:

1. Administrator nie informuje osób, których dane są przetwarzane na podstawie art. 14 RODO (osoby, której dotyczy zgłoszenie oraz osoby trzeciej wskazanej w zgłoszeniu) o źródle danych osobowych chyba, że sygnalista nie spełnia warunków wskazanych w art. 6 ustawy z 14 czerwca 2024 r, o ochronie sygnalistów (Dz. U. Poz. 928);
2. W ramach realizacji praw dostępu do danych osobowych administrator nie przekazuje informacji o źródle danych osobowych chyba, że sygnalista nie spełnia warunków wskazanych w art. 6 ustawy z 14 czerwca 2024 r, o ochronie sygnalistów (Dz. U. Poz. 928) albo wyraził wyraźną zgodę na takie przekazanie.

Dane osobowe przetwarzane w związku z przyjęciem zgłoszenia lub podjęciem działań następczych oraz dokumenty związane z tym zgłoszeniem będą przez nas przechowywane przez okres 3 lat po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym zakończono działania następcze, lub po zakończeniu postępowań zainicjowanych tymi działaniami (art. 8 ust. u.o.s.).

Po upływie tego okresu Pana/Pani dane związane ze zgłoszeniem zostaną usunięte, a dokumenty zniszczone (art. 8 ust. 9 u.o.s.), chyba że będą stanowiły część akt postępowań przygotowawczych lub spraw sądowych lub sądowo administracyjnych (art. 8 ust. 10 u.o.s.).

Wszelkie dane osobowe, które nie mają znaczenia dla rozpatrywania zgłoszenia, nie będą zbierane, a jeśli zostaną zebrane przypadkowo, zostaną niezwłocznie usunięte.

Usunięcie tych danych osobowych nastąpi w terminie 14 dni od chwili ustalenia, że nie mają one znaczenia dla sprawy.

W przypadku naruszenia bezpieczeństwa Pana/Pani danych osobowych oraz w przypadku dotyczącym uzyskania informacji o zapoznaniu się z korespondencją przez osoby nieuprawnione będziemy działać zgodnie z Polityką Ochrony Danych Osobowych Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze. Będzie Pan/Pani o tym poinformowany/-a.

2. Kto jest administratorem Twoich danych osobowych

Administratorem danych osobowych jest Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze z siedzibą przy ul. Sikorskiego 2, 65-454 Zielona Góra, nr tel. 660 557 001, adres e-mail: ias.zielonagora@mf.gov.pl.

Podając swoje dane osobowe wyraża Pan/Pani zgodę na przetwarzanie tych danych przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze, jako administratora danych, w celu niezbędnym do prawidłowej weryfikacji zgłoszenia.

W Izbie Administracji Skarbowej w Zielonej Górze wyznaczony został Inspektor Ochrony Danych, z którym można skontaktować się poprzez adres e-mail: iod.zielonagora@mf.gov.pl.

3. Rejestr zgłoszeń

Ustawa nakłada na nas obowiązek prowadzenia rejestru zgłoszeń zewnętrznych, który zawiera:

1. numer zgłoszenia;
2. przedmiot naruszenia prawa;
3. dane osobowe sygnalisty oraz osoby, której dotyczy zgłoszenie, niezbędne do identyfikacji tych osób;
4. datę dokonania zgłoszenia;
5. informację o podjętych działaniach następczych;
6. informacje o wydaniu zaświadczenia, w którym potwierdziliśmy, że sygnalista podlega ochronie określonej w rozdziale 2 u.o.s.;
7. datę zakończenia sprawy;
8. informacje o niepodejmowaniu dalszych działań w przypadku, gdy w zgłoszeniu zewnętrznym dotyczącym sprawy będącej już przedmiotem wcześniejszego zgłoszenia przez tego samego lub innego sygnalistę nie zawarto istotnych nowych informacji na temat naruszeń prawa w porównaniu z wcześniejszym zgłoszeniem zewnętrznym.

Dane osobowe oraz pozostałe informacje w rejestrze zgłoszeń zewnętrznych są przechowywane przez okres 3 lat po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym zakończono działania następcze, lub po zakończeniu postępowań zainicjowanych tymi działaniami.

4. Sprawozdawczość

Zobowiązani jesteśmy za każdy rok kalendarzowy sporządzić sprawozdanie zawierające dane statystyczne dotyczące zgłoszeń zewnętrznych, obejmujące:

1. liczbę przyjętych zgłoszeń zewnętrznych;
2. liczbę postępowań wyjaśniających i postępowań wszczętych w wyniku przyjętych zgłoszeń zewnętrznych oraz informacje na temat wyniku tych postępowań;
3. szacunkową szkodę majątkową, jeżeli została stwierdzona, oraz kwoty odzyskane w wyniku postępowań dotyczących naruszeń prawa będących przedmiotem zgłoszenia zewnętrznego (o ile posiadamy te dane).

Dane statystyczne nie będą jednak obejmować danych osobowych ani informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa.

Sprawozdanie przekażemy Rzecznikowi Praw Obywatelskich w terminie do 31 marca roku następującego po roku, za jaki sprawozdanie jest sporządzane, a Rzecznik Praw Obywatelskich na podstawie sprawozdań organów publicznych sporządzi sprawozdanie za dany rok kalendarzowy i przekazuje je Sejmowi, Senatowi i Komisji Europejskiej nie później niż do 31 grudnia roku następującego po roku, za jaki sprawozdanie jest sporządzane.

Sprawozdanie podlega publikacji na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich w Biuletynie Informacji Publicznej.

5. Zgłoszenie zewnętrzne do Rzecznika Praw Obywatelskich

Procedurę zgłoszeń zewnętrznych do Rzecznika Praw Obywatelskich znajdzie Pan/Pani na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich (link otwiera nowe okno w innym serwisie).

Jeśli rozważa Pan/Pani zgłoszenie naruszenia prawa i ma wątpliwości, to może Pan/Pani również:

• pozyskać informacje na temat praw i środków ochrony prawnej przed działaniami odwetowymi oraz praw osób, których dotyczy zgłoszenie na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rzecznika Prawa Obywatelskich;
• uzyskać niezależną i poufną poradę od Rzecznika Praw Obywatelskich.

6. Zachęta do korzystania z procedury zgłoszeń wewnętrznych

W przypadku, gdy naruszeniu prawa można skutecznie zaradzić w ramach struktury organizacyjnej podmiotu prawnego (czyli najczęściej Pana/Pani pracodawcy) i uważa Pan/Pani, że nie zachodzi ryzyko działań odwetowych, może Pan/Pani również rozważyć dokonanie w pierwszej kolejności zgłoszenia wewnętrznego. Wiele podmiotów prawnych zostało zobowiązanych do ustanowienia procedury zgłoszeń wewnętrznych, dlatego najlepiej jest sprawdzić, czy podmiot prawny, którego dotyczy naruszenie prawa posiada taką procedurę.

Korzyścią płynącą z dokonania zgłoszenia wewnętrznego jest to, że w szybki sposób można zapobiec naruszeniom prawa, a w konsekwencji uchronić osoby zarządzające przed odpowiedzialnością karną lub materialną i miejsce pracy przed problemami wynikającymi z naruszenia prawa. Dzięki temu ma Pan/Pani wpływ na to, aby stworzyć przyjazne miejsce pracy, gwarantujące bezpieczeństwo osób świadczących tam pracę.

Zarówno zgłoszenie wewnętrzne jak i zewnętrzne gwarantuje ochronę poufności i ochronę przed działaniami odwetowymi, a także w obydwu przypadkach ma Pan/Pani prawo otrzymać informację zwrotną o działaniach podjętych w wyniku Pana/Pani zgłoszenia.